Najpopularniejsze rodzaje połączeń w rurociągach z tworzyw sztucznych
Do budowy rurociągów technologicznych wykorzystywane są różne techniki montażu. Poszczególne elementy instalacji mogą być łączone metodą zgrzewania bądź też przy wykorzystywaniu łączników mechanicznych. Do łączenia elementów z tworzyw sztucznych z armaturą lub materiałami wykonanymi ze stali mogą być wykorzystane m.in. kształtki kołnierzowe czy odpowiednio dobrane kształtki przejściowe.
Klejenie
Powszechnie stosowane dla rur z polichlorku winylu PVC-U, chlorowanego PVC-C i ABS. Klejenie wykonuje się specjalnymi klejami jedno- lub dwuskładnikowymi. W pierwszym przypadku potrzebny jest zmywacz do rur, który je odtłuszcza i częściowo zmiękcza przed właściwym klejeniem. Natomiast kleje dwuskładnikowe nie wymagają zmywacza. Warto przypomnieć, że proces klejenia należy wykonywać tylko wtedy, gdy temperatura otoczenia jest wyższa niż 5°C. Zachęcamy również do zapoznania się z naszym szczegółowym poradnikiem, który pokazuje jak krok po kroku kleić rury z PVC.
Łączenie kielichowe na wcisk
Jest to podstawowy rodzaj połączeń stosowany zarówno przy montażu rur ciśnieniowych grawitacyjnych, jak i kanalizacyjnych z PVC-U. Polega na wprowadzeniu bosego końca jednej rury lub kształtki do wnętrza kielicha drugiej rury lub kształtki. Wewnątrz tego kielicha znajduje się wgłębienie, w którym umieszczany jest pierścień uszczelniający o specjalnym przekroju. Dla rur ciśnieniowych i kanalizacyjnych, ze względu na geometrię rowka kielicha, występują różnego rodzaju uszczelki wargowe z gumy typu EPDM lub NBR.
Zgrzewanie doczołowe
Łączenie rur wykonanych z tworzyw sztucznych metodą zgrzewania doczołowego polega na ogrzaniu i odpowiednim uplastycznieniu końców łączonych elementów poprzez styk ich powierzchni czołowych z płytą grzewczą, a następnie wzajemnym dociśnięciu łączonych elementów do siebie z odpowiednią siłą, po uprzednim usunięciu tejże płyty. Złącze uzyskuje wytrzymałość montażową po upływie czasu chłodzenia i dopiero wówczas można wypiąć łączone materiały z zacisków zgrzewarki. Pełną obciążalność zgrzeina uzyskuje dopiero po całkowitym ochłodzeniu (temperatura nie powinna przekraczać 20°C). Technika ta jest stosowana do łączenia elementów o średnicy 63 mm i większej. Ponadto, rury powinny być w odcinkach prostych (sztangach).
Zgrzewanie elektrooporowe
Technika ta jest stosowana najczęściej do łączenia elementów od średnicy zewnętrznej fi20. W trakcie procesu zgrzewania elektrooporowego wtopiony w kształtkę drut grzewczy podgrzewany jest prądem o niskim napięciu. Pod wpływem ciepła otaczający go materiał topi się i rozszerza, co powoduje zamknięcie szczeliny. Uzyskuje się w ten sposób jednorodne połączenie, które charakteryzuje się dużą wytrzymałością. Upływ czasu oraz działanie warunków pogodowych nie zmieniają właściwości takiego połączenia, które jest bardzo wytrzymałe.
Zgrzewanie polifuzyjne
Metoda polega na nagrzaniu końcówki rury oraz kształtki do odpowiedniej temperatury, a następnie wciśnięcia ich w siebie. Nie stosuje się tu żadnych dodatkowych materiałów spajających.
Połączenia kołnierzowe wykonywane przy pomocy tulei kołnierzowych
Do łączenia z armaturą kołnierzową lub innymi elementami uzbrojenia sieci zaopatrzonymi w kołnierze wykorzystywane mogą być tuleje (króćce) kołnierzowe. Kształtki wykonywane z tworzyw sztucznych mogą być dogrzane metodą doczołową lub elektrooporową do końca rury bądź innej kształtki. Przed ogrzaniem tulei należy założyć odpowiadający jej rozmiarem kołnierz stalowy dociskowy, posiadający odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne.
Kształtki zaciskowe
Rury o mniejszych średnicach stosowane do transportu wody pitnej lub budowy systemów kanalizacji ciśnieniowej bądź podciśnieniowej mogą być łączone przy pomocy kształtek zaciskowych. Należy przy tym zwrócić uwagę, czy konstrukcja danej kształtki, jej wytrzymałość oraz stosowany system uszczelnienia i zabezpieczenia kształtki przed wysunięciem, zapewniają bezpieczną eksploatację systemu oraz czy elementy zaciskowe współpracują z zewnętrzną częścią rury.
Kształtki przejściowe (tworzywo – stal)
Do budowy gazociągów najczęściej wykorzystywane są połączenia umożliwiające łączenie odcinków wykonanych z tworzyw sztucznych z tymi wykonanymi np. z rur stalowych. Dostępne są one w dwóch wariantach wykonania – z końcówką kołnierzową lub z końcówką bosą. W przypadku drugiego z wariantów należy pamiętać o zabezpieczeniu miejsca połączenia stali z tworzywem przed nadmiernym przegrzaniem.