Sterowanie

Sterowanie to integralny element każdego systemu nawadniania. Jego zadaniem jest skierowanie wody do wybranej części systemu, w określonej ilości i z odpowiednim ciśnieniem. Najprostszą formą sterowania są zawory ręczne, które są otwierane i zamykane przez użytkownika systemu w odpowiednim momencie. W bardziej zaawansowanych systemach, nad całością czuwa sterownik elektroniczny. Za pośrednictwem elektrozaworów, sterownik automatycznie otwiera i zamyka dopływ wody. Uzupełnieniem systemu są czujniki deszczu i wilgotności gleby. Ich zadaniem jest modyfikowanie działania sterownika, w zależności od warunków atmosferycznych i wilgotności gleby.

Sterowniki

Sterowniki nawadniające zapewniają komfort kontroli, bezpieczeństwo uprawy oraz racjonalne wykorzystanie wody. Sterownik pozwala zaprogramować moment otwarcia elektrozaworów (rozpoczęcia podlewania) – określoną porę dnia, dzień tygodnia, częstotliwość oraz kolejność, w jakiej podlewane będą kolejne obszary. Może też korygować ilość wody w zależności od zmieniających się w ciągu roku potrzeb roślin. Nie bez znaczenia jest też ergonomia użytkowania – łatwość programowania, możliwość ręcznego uruchomienia programu, czy wybranej sekcji. Rozbudowane sterowniki sterują pompami, także nawozowymi. Ponadto dają możliwość uruchomienia wielu sekcji i programów w jednym momencie, a także współpracują z kilkoma różnymi czujnikami. Część sterowników posiada funkcje diagnostyczne, pozwalające na szybką lokalizację usterek i serwis systemu.

Najbardziej rozbudowane sterowniki w połączeniu z czujnikami tworzą Inteligentny system nawadniania. Dostosowuje on swoją pracę do warunków atmosferycznych na podstawie wskazań stacji pogodowej, uwzględniając rodzaj nasadzeń i gleby, kąt nachylenia powierzchni, fazę rozwoju rośliny, rodzaj zraszacza, nasłonecznienie oraz wiatr.

Specjalnymi kategoriami są:

• sterowniki inteligentne, które na podstawie wskazań czujników samodzielnie określają niezbędną roślinom ilość wody,
• komputery procesowe, posiadające wiele specjalnych funkcji dedykowanych produkcji rolnej,
• sterowniki bateryjne, niewymagające zasilania sieciowego,
• Zdalne systemy zarządzania nawadnianiem operujące w chmurze jak Bermad Omega

Komputery procesowe

Zarządzanie dużymi systemami nawadniania na plantacjach, w szkółkach roślin oraz w przypadku złożonych układów wymaga użycia zaawansowanych komputerów do przetwarzania danych z wielu czujników. Umożliwiają one niemal nieograniczone możliwości konfiguracyjne, takie jak grupowanie zaworów według stosowanego nawożenia, typu systemu nawadniania oraz rodzaju uprawy. Ponadto, pozwalają na podłączenie różnorodnych czujników oraz umożliwiają stosowanie zaawansowanych warunków automatyzacji nawadniania. Nieodzowne przy stosowaniu profesjonalnej fertygacji w oparciu o wskaźniki EC i pH. Komputery procesowe oferowane między innymi przez firmy PRIVA i AZUD potrafią sterować nie tylko nawadnianiem, ale i systemami dystrybucji CO2, kontrolą klimatu, oświetleniem i wieloma innymi aspektami całej uprawy.  Często pełnią role integralnego elementu miksera nawozowego.

Elektrozawory

Elektrozawory zasilane bezpiecznym prądem (24V AC lub 9-24V DC) ze sterownika, pełną funkcję otwierania i zamykania dopływu wody do wybranych sekcji. Dzięki tym zaworom skutecznie wyeliminowane są błędy użytkownika, takie jak zalania uprawy w wyniku pozostawienia otwartego zaworu czy otwarcia jednocześnie większej liczby zaworów niż dopuszczalna.

W zastosowaniach rolniczych, podstawowymi kryteriami wyboru są:

• odporność na nawozy i środki używane w rolnictwie,
• niezawodność,
• nieskomplikowana budowa i łatwość serwisu,

Elektrozawory mogą być zintegrowane z regulatorami ciśnienia. Układ taki znajduje zastosowanie na plantacjach, na których sekcje znacznie różnią się od siebie wielkością. Sprawdza się także w instalacjach wrażliwych na skoki lub wysokie ciśnienie – nawadnianie cienkościenną taśmą kroplującą, lub mikrozraszaczami. Elektrozawory z regulatorami ciśnienia zaleca się stosować w instalacjach deszczownianych, adaptowanych do nawadniania kropelkowego. Sprawdzają się również, gdy sekcje są duże lub podlewa się wiele sekcji na raz.

Specjalną kategorią są elektrozawory trójdrożne, służące głównie do płukania filtrów automatycznych.

Od lat liderem w branży nawodnieniowej pozostają elektrozawory Bermad.

Zawory, zawory zwrotne

Podstawowa armatura sterująca i odcinająca, jest niezbędna w każdym systemie, niezależnie od stopnia automatyzacji. Zawory mogą pełnić samodzielnie funkcje sterujące w systemach manualnych lub jako armatura odcinająca w systemach automatycznych. Wszystkie zawory i elementy armatury, muszą spełniać wymagania, takie jak wszystkie pozostałe komponenty systemu. Szczególny nacisk kładzie się na odporność na środki chemiczne stosowane w rolnictwie oraz niezawodność działania. W instalacjach nawodnieniowych zastosowanie znajduje szereg rozwiązań od najprostszych zaworów cylindrycznych i kulowych, przez bardziej precyzyjne zawory motylkowe i regulacyjne aż po zaawansowane zawory ze sterowaniem pneumatycznym lub elektrycznym. Osobną kategorią są zawory zwrotne warunkujące niejednokrotnie poprawność działania całego układu hydraulicznego.