Instalacja antyprzymrozkowa
Zagrożenie przymrozkami
Wiosenne przymrozki mogą być przyczyną bardzo dotkliwych szkód, powodując zmrożenie pąków, kwiatów lub zawiązków owoców. Szczególnie narażone na nie są gatunki mało odporne i wcześnie kwitnące, jak morele, brzoskwinie, czereśnie, a wśród krzewów – porzeczki, agrest czy minikiwi. Czynnikiem, bardzo istotnie wpływającym na odporność roślin przed wiosennymi przymrozkami, jest ich faza rozwojowa. Niestety, zmieniający się klimat, ciepłe zimy oraz fale nagłego wiosennego ocieplenia, sprzyjają przyspieszeniu rozpoczęcia wegetacji. Sprawia to, że rośliny potencjalnie odporne na mróz i przymrozki, jak np. borówka amerykańska, mogą również zostać dotknięte skutkami wiosennych spadków temperatur.
Sposoby walki z przymrozkami
Ochrona przed przymrozkami przybiera formę bierną i czynną.
Formy bierne skupiają się głównie na:
- zapewnieniu właściwej kondycji roślin na początku okresu wegetacyjnego,
- akumulacji ciepła w glebie i poprawy przewodnictwa cieplnego poprzez jej właściwe uwilgotnienie,
- ograniczaniu lub kierowaniu spływem mroźnego powietrza.
Formy czynne polegają na technicznym przeciwdziałaniu skutkom przymrozków głównie poprzez:
- zamgławianie i zadymianie,
- podgrzewanie,
- wiatrowanie,
- zraszanie,
- metody kombinowane.
Za najskuteczniejszy sposób ochrony, uznaje się deszczowanie nadkoronowe.
System taki cechuje się skutecznością nawet do temperatury -8°C. Pozwala to skutecznie chronić rośliny, nawet w późnych fazach rozwojowych
Nadkoronowy system antyprzymrozkowy – mechanizm działania
Zamarzająca woda utrzymuje stałą temperaturę 0° Celsjusza. Aby zapewnić takie warunki, antyprzymrozkowe systemy nawadniające, muszą niezawodnie dostarczać odpowiednią ilość wody, aby nie dopuścić do całkowitego jej zamarznięcia. Z tego powodu zraszacze antyprzymrozkowe muszą spełniać szereg ściśle określonych warunków:
- dostarczać kolejne dawki wody z określoną częstotliwością – czas pełnego obrotu zraszacza powinien zawierać się w przedziale 40-50 sekund,
- charakteryzować się wysoką odpornością na podmuchy wiatru – opad wytwarzany przez zraszacze obrotowe jest mniej podatny na zakłócenia,
- wykazywać się wysoką niezawodnością – osłonięte łożysko i sprężyna bijaka, zapobiega zamarznięciu zraszacza w trakcie pracy,
- zapewniać wysoką równomierność opadu – CU min. 88%.
Planując nadkoronową instalację antyprzymrozkową, należy zapewnić źródło wody o odpowiednim wydatku.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ) – zraszanie antyprzymrozkowe
Co to jest zraszacz antyprzymrozkowy?
Specjalny zraszacz odporny na działanie mrozu, zabezpieczony przed zamarznięciem i unieruchomieniem w trakcie pracy. W zraszaczach młoteczkowych zapewnia to osłonięta sprężyna bijaka oraz łożysko.
Jak działa zraszacz antyprzymrozkowy, czyli jak nawadnianie chroni przed mrozem?
Zraszacz antyprzymrozkowy rozpyla wodę ponad chronionymi roślinami powodując powstawanie na nich mieszaniny wody i lodu o stałej temperaturze 0°C. Zraszacz jest skonstruowany w taki sposób, aby dostarczać wodę w wymaganej ilości i z odpowiednią częstotliwością i w rezultacie nie dopuścić do całkowitego zamarznięcia roślin.
Jakie są główne zalety zraszania antyprzymrozkowego?
Zraszanie antyprzymrozkowe jest najskuteczniejszym sposobem ochrony przed skutkami przymrozków. Nie wymaga żadnych nakładów pracy w trakcie działania.
Z czego składa się instalacja antyprzymrozkowa?
Instalacja składa się z wydajnego źródła wody (studni lub stawu), filtrów, rur doprowadzających oraz zraszaczy – młoteczkowych lub Flipperów.
Gdzie powinny być umieszczone zraszacze antyprzymrozkowe?
Zraszacze umieszcza się ponad chronionymi roślinami.
Jak gęsto powinny być umieszczone zraszacze antyprzymrozkowe?
W zraszaniu antyprzymrozkowym kluczowa jest równomierność opadu wody. Odległości między zraszaczami powinny być możliwie zbliżone do ich maksymalnego zasięgu.
Czy instalacje antyprzymrozkową można podłączyć do czujnika pogodowego?
Automatyzacja systemów antyprzymrozkowych nastręcza wiele trudności. Dlatego zalecamy stosowanie czujników pogodowych, jednak decyzję o uruchomieniu instalacji warto pozostawić właścicielowi.
Czy instalacja antyprzymrozkowa wymaga filtracji?
Tak mimo że dysze w zraszaczach młoteczkowych mają duże średnice i nie grozi im zapchanie to ziarenka piasku mogą powodować zatarcie i zatrzymanie zraszacza w trakcie pracy. W przypadku Flipperów producent zaleca filtrację 130mikronów. Ze względu na to, że nawadniania antyprzymrozkowego nie można przerwać na czas czyszczenia filtrów, stosuje się filtry automatyczne. Wiosną gdy woda w stawach pozbawiona jest glonów i znacznej części zawiesiny, doskonale sprawdzają się sita automatyczne filtry Azud Luxon.
Do jakich upraw można zastosować zraszacze antyprzymrozkowe?
Ochronę antyprzymrozkową stosuje się w sadach (gruszowych, jabłoniowych, czereśniowych i wiśniowych) i jagodnikach (truskawka, borówka, malina, mini kiwi).
Kiedy włączyć system antyprzymrozkowy?
Moment uruchomienia systemu zależy od temperatury spodziewanego przymrozka. Im niżej spadnie temperatura poniżej 0°C, tym wyższa powinna być temperatura uruchomienia systemu. Producenci zraszaczy antyprzymrozkowych podają przybliżone wartości temperatur dla swoich produktów.
Kiedy wyłączyć system antyprzymrozkowy?
System antyprzymrozkowy można wyłączyć, gdy temperatura powietrza wzrasta powyżej 0°C.
Czy woda w zraszaczach nie zamarznie podczas pracy?
Jeśli instalacja jest dobrze zaprojektowana, wężyki doprowadzające wodę do Flipperów nie są zbyt długie ani pozałamywane, nie ma ryzyka zamarznięcia instalacji podczas pracy. Po wyłączeniu zraszania za każdym razem instalację należy bezwzględnie opróżnić z wody, aby nie zamarzła w czasie gdy instalacja jest wyłączona.
Jakie typy zraszaczy stosuje się w instalacji antyprzymrozkowej?
Najczęściej stosuje się zraszacze młoteczkowe jak Vyr 33 lub NDJ 233B albo Flippery.
Czy oprócz instalacji zraszającej należy wykonać jakiś dodatkowe działania?
Teren objęty instalacją antyprzymrozkową powinien być zdrenowany. Instalacja antyprzymrozkowa dostarcza do gleby bardzo duże ilości wody, która nieodprowadzona może powodować powstawanie zastoisk i niekorzystnie wpływać na rośliny. W przypadku wielokrotnego uruchamiania instalacji, powstająca na roślinach masa lodu morze powodować przekrzywianie lub przewracanie roślin w przypadku nasiąkniętego gruntu.