Przegląd zaworów stosowanych w instalacjach nawadniających
Zawory są ważnymi elementami w każdej instalacji hydraulicznej, w tym także w systemie automatycznego nawadniania. Ich zadaniem jest zarówno odcinanie dopływu wody, jak i regulacja jego kierunku. Skuteczność całego systemu nawadniania często zależy od jakości tych zaworów. Zawory odcinające, takie jak zawory kulowe czy cylindryczne, służą do wyłączania wody w różnych częściach instalacji (całej lub fragmentach). Natomiast zawory sterujące, znane również jako elektrozawory, otwierają i zamykają dopływ wody do poszczególnych obszarów zgodnie z zaprogramowanym harmonogramem w sterowniku nawadniania.
Zawory odcinające
Zawory kulowe
Kluczowym elementem instalacji jest główny zawór odcinający umieszczany za pompą lub pomiędzy instalacją wodociągową a filtrem. Może on być wykonany z metalu lub tworzywa sztucznego, jednak najważniejsza jest jego jakość, ponieważ musi gwarantować całkowite odcięcie przepływu wody. Jest to niezwykle istotne, aby umożliwić bezproblemowe prace serwisowe, podczas których konieczne jest odcięcie dostępu wody do systemu.
Zawory wykonane z tworzywa sztucznego są łatwe do zdemontowania, co eliminuje potrzebę używania dodatkowych śrubunków przy odłączaniu pompy na okres zimowy. Zawory dostępne na rynku, z fabrycznymi złączkami przeznaczonymi do rur PE, pozwalają uniknąć trudności związanych z uszczelnianiem instalacji.
Budmech oferuje szeroki wybór zaworów kulowych, w tym zaworów ze sterowaniem pneumatycznym i elektrycznym, do zastosowań w szerokim spektrum typów instalacji nawodnieniowych i przemysłowych.
Zawory kulowe z PVC-U
Właściwości:
- odcinanie przepływu medium w instalacjach hydraulicznych
- niezawodność wynikającą z prostej budowy,
- wysoka szczelność
- bardzo niskie opory przepływu
- możliwość montażu w instalacjach klejonych z PVC-U
- łączenie za pomocą gwintów
- mogą być przystosowane do montażu siłowników elektrycznych i pneumatycznych oraz wyposażone w uszczelnienia
- posiadają atest PZH, dzięki czemu mogą być wykorzystywane w instalacjach wody pitnej.
Minizawory cylindryczne
W przypadku systemu nawadniania czasami konieczne jest odłączenie pewnych fragmentów, które mogą być mniejsze od jednej sekcji, a które są obsługiwane przez pojedyncze elektrozawory. Przykładem może być fragment ogrodu warzywnego. W takich sytuacjach powszechnie używa się minizaworów cylindrycznych.
Minizawory są dostępne w wielu wariantach przyłączy, takich jak QJ, gwintowane czy wciskane, co umożliwia ich elastyczne wykorzystanie w różnorodnych układach. Poza zdolnością do całkowitego odcięcia przepływu, minizawory cylindryczne posiadają funkcję ręcznej regulacji przepływu, co pozwala na zmniejszenie intensywności nawadniania w sposób kontrolowany.
Zawory sterujące
Elektrozawory, znane również jako zawory sterujące, pełnią rolę centralnego elementu systemu nawadniania. To właśnie one, w odpowiedzi na sygnały przekazywane przez sterownik, kierują przepływ wody do odpowiednich sekcji i zamykają jej dopływ, gdy proces nawadniania zostaje zakończony.
Zawór niedokładnie się zamykający będzie prowadził do nieustannego wycieku wody w otwartych sekcjach, zaburzając pracę pozostałych. Natomiast zawór, który nie otwiera się w odpowiednim momencie, przerywa podawanie wody do swojej sekcji, a w efekcie może doprowadzić do pogorszenia stanu roślin lub nawet ich obumarcia. Dlatego też, jakość działania i wykonania tych zaworów ma fundamentalne znaczenie dla sprawnego i skutecznego funkcjonowania całego systemu nawadniania.
Elektrozawory wykonane są głównie z tworzyw sztucznych takich jak PVC-U lub poliamidy wzmocnione włóknem szklanym. W sytuacjach, gdy instalacje mają charakter przemysłowy i wymagają wysokiej niezawodności, lub gdy elektrozawór jest narażony na działanie promieni słonecznych, stosuje się rozwiązania metalowe wykonane z mosiądzu lub żeliwa.
Elektrozawory wykonane z PVC-U w zupełności wystarczą w standardowych systemach nawadniania ogrodów. Droższe zawory poliamidowe (nylonowe) wytrzymują wyższe ciśnienia i są bardziej odporne na nawozy, przez co są stosowane głównie w rolnictwie lub dużych instalacjach – w parkach, na boiskach, czy polach golfowych.
Wewnątrz elektrozaworu znajduje się gumowa membrana, która, poruszana przepływem wody, zamyka go i otwiera. Z czasem może ona ulec rozciągnięciu, co może prowadzić do niedomykania się zaworu, nieszczelności i wycieku. Aby tego uniknąć, niektórzy producenci stosują specjalną perforację membrany, co wyrównuje ciśnienie w zaworze po obu jej stronach i pozwala uniknąć trwałego odkształcenia.
Czasem, oprócz konieczności wymiany membrany, może zaistnieć potrzeba oczyszczenia jej z zabrudzeń, które mogą upośledzać działanie zaworu. W takim wypadku niezbędne jest rozebranie elektrozaworu, co powoduje to, że dostęp w skrzynce z elektrozaworami musi być swobodny. Elektrozawory nierozbieralne to nieporozumienie – mimo ich niskiej ceny nie są warte zakupu, a ich wymiana jest często bardzo kłopotliwa.
Elektrozawory Rain Bird
Elektrozawory do nawadniania marki Rain Bird to urządzenia, które odgrywają istotną rolę w efektywnym zarządzaniu systemami nawadniania. Ich zastosowanie umożliwia sterowanie przepływem wody, co przekłada się na efektywność i oszczędność w zakresie zużycia wody.
Elektrozawór Rain Bird DV / DVF
Właściwości
- Podwójna filtracja wewnętrzna (membrana i elektrozawór) z myślą o maksymalnej niezawodności i odporności na zanieczyszczenia.
- Membrana odciążająca Buna-N z samoczyszczącym wejściowym filtrem wody o dokładności 200 mikronów oraz niewypadająca sprężyna
- Unikalny, łatwy w obracaniu wspomagany ciśnieniowo mechanizm sterowania przepływem (tylko w modelach DVF)
- Zewnętrzne ręczne płukanie i odpowietrzanie systemu z zabrudzeń i pozostałości w trakcie instalacji i rozruchu
- Wewnętrzne ręczne płukanie i odpowietrzanie bez potrzeby uruchamiania natrysku
- Kompatybilne z elektrozaworami IVM
Elektrozawór Rain Bird HV
Właściwości
- Opatentowana, umieszczona mimośrodowo membrana odciążająca Buna-N z samoczyszczącym wejściowym filtrem wody o dokładności 200 mikronów oraz niewypadająca sprężyna ze stali nierdzewnej — mimośrodowe umieszczenie zapewnia płynniejsze zamykanie i redukuje uderzenia hydrauliczne
- Dzięki zastosowaniu zaledwie czterech, niewypadających śrub w pokrywie, które do wykręcenia wymagają o połowę mniej obrotów, serwisowanie zaworu jest łatwiejsze i szybsze
- Polipropylenowy korpus zbrojony włóknem szklanym zapewnia trwałość
- Kompaktowa konstrukcja, promień obrotu 6,5 cm w przypadku ciasnego rozmieszczenia
- Zewnętrzne ręczne płukanie i odpowietrzanie systemu z zabrudzeń i pozostałości w trakcie instalacji i rozruchu
- Wewnętrzne ręczne płukanie i odpowietrzanie bez potrzeby uruchamiania natrysku
- Po zainstalowaniu filtra o dokładności 74 mikronów po stronie dopływu może pracować w systemach mikronawadniania
Elektrozawór Rain Bird PGA
Właściwości
- Wodoszczelna izolacja między korpusem a pokrywą zapewnia maksymalną niezawodność nawet w najbardziej skrajnych warunkach.
- Solidna konstrukcja i wykonanie gwarantują cichą oraz bezawaryjną pracę
- Filtracja wewnętrzna chroni przed zanieczyszczeniami i zatorami
- System powolnego zamykania zapobiegający uderzeniom hydraulicznym i uszkadzaniu układu w ich następstwie
- Wewnętrzne ręczne płukanie i odpowietrzanie pozwala sterować zaworem bez przedostawania się wody do wnętrza skrzynki.
- Jednoczęściowy elektrozawór z niewypadającym tłokiem i sprężyną jest łatwy w serwisowaniu. Konstrukcja zapobiega gubieniu części podczas serwisowania w terenie
- Obsługuje opcjonalne, instalowane w terenie moduły regulacji ciśnienia PRS-D, zapewniając optymalną wydajność zraszaczy
- Możliwość stosowania cewek blokujących z akumulatorowymi sterownikami Rain Bird
Elektrozawory Bermad
Elektrozawór Bermad seria 100
Elektrozawory z typoszeregu 100 są uniwersalnymi zaworami do zastosowania w aplikacjach wymagających dużego przepływu wody – plantacjach wielkoobszarowych, szklarniach, zastosowaniach przemysłowych.
Równoprzelotowa konstrukcja elektrozaworu zapewnia dużą przepustowość i minimalne straty ciśnienia. Płynnie działająca membrana zapobiega uderzeniom hydraulicznym oraz zapewnia szybką reakcję na impuls ze sterownika.
Niskoprądowe cewki pozwalają na zastosowanie przewodów o małych przekrojach lub na pracę w dużych odległościach od sterownika. Elektrozawory są całkowicie odporne na korozję, posiadają możliwość ręcznego otwarcia oraz regulacji przepływu.
Elektrozawór Bermad seria 200
Elektrozawory z typoszeregu 200 są uniwersalnymi zaworami do zastosowania zarówno w obszarach zieleni jak i w rolnictwie.
Tworzywo najwyższej jakości oraz całkowicie nierdzewna konstrukcja sprawiają, że zawory z serii 200 charakteryzują się długoletnią bezawaryjną pracą. Płynnie działająca membrana zapobiega uderzeniom hydraulicznym oraz zapewnia szybką reakcję na impuls ze sterownika.
Niskoprądowe cewki pozwalają stosować przewody o małych przekrojach lub na pracę w dużych odległościach od sterownika. Optymalnie dobrany przekrój zaworu redukuje straty ciśnienia oraz ryzyko zapychania. Elektrozawory posiadają możliwość ręcznego otwarcia oraz regulacji przepływu.
Elektrozawór Mikrozawór Bermad 1/2″
Wykonany ze zbrojonego nylonu mikrozawór przeznaczony do sterowania małymi przepływami. Doskonale sprawdzają się do nawadniania pojedynczych stołów szklarniowych czy systemów zamgławiania. Z powodzeniem stosowane do mikronawadniania w połączeniu z mikrozraszaczami, linią Minidrip™ czy przydomowymi kurtynami zamgławiającymi. Możliwość zastosowania cewki 9V sprawia, że współpracują ze sterownikami bateryjnymi.
Elektrozawór Bermad seria 350
Seria zaworów trójdrożnych przeznaczonych do układów automatycznego płukania filtrów.
Zespół korka uruchamiany membraną zamyka wlot dopływu otwierając jednocześnie wylot popłuczyn umożliwiając ich przepływ z filtra do ścieków. Zawór zapewnia szczelne domknięcie i zapobiega mieszaniu się wody surowej z popłuczynami oraz gwarantuje łagodne zmiany kierunku przepływu.
Elektrozawory używane do nawadniania odgrywają ważną rolę w efektywnym zarządzaniu systemami nawadniania w różnych obszarach. Poniżej krótkie techniczne podsumowanie ich funkcji i znaczenia:
- Sterowanie przepływem wody: Elektrozawory umożliwiają regulowanie ilości dostarczanej wody do poszczególnych obszarów. Dzięki temu można dostosować nawadnianie do konkretnych potrzeb uprawy, zapewniając optymalne warunki wzrostu.
- Automatyzacja: Elektrozawory można programować do pracy w określonych godzinach i dniach, co eliminuje konieczność ręcznego sterowania systemem nawadniania.
- Energooszczędność: Dzięki możliwości precyzyjnej kontroli nad nawadnianiem, elektrozawory pomagają zaoszczędzić energię i wodę, co ma istotne znaczenie zarówno z ekologicznego, jak i ekonomicznego punktu widzenia.
- Trwałość i niezawodność: Elektrozawory muszą działać niezawodnie przez długi czas, nawet w trudnych warunkach atmosferycznych. Dlatego producenci, tak jak Rain Bird, stosują wysokiej jakości materiały i technologie, aby zapewnić trwałość i niezawodność swoich produktów.
- Zastosowania: Elektrozawory są wykorzystywane w różnych obszarach, od nawadniania ogrodów, pól golfowych, boisk sportowych po obszary rolnicze. Dostępne są różne modele i rozmiary, co pozwala dostosować je do konkretnych potrzeb.
Podsumowując, elektrozawory stosowane w instalacjach nawodnieniowych są istotnym elementem nowoczesnych systemów zarządzania wodą. Ich zastosowanie prowadzi do projektowania systemów nawadniania charakteryzujących się oszczędnością i wydajnością, przyczyniając się jednocześnie do zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zaworów stosowanych w systemach nawadniania, skontaktuj się z naszym Kierownikiem Działu Systemy Nawadniania, Emilem Michalikiem.