Systemy zraszania antyprzymrozkowego – najskuteczniejsza metoda zapobiegania stratom w uprawach spowodowanym spadkami temperatur
Nadejście wiosny, choć powszechnie budzi pozytywne emocje, dla producentów owoców i warzyw jest okresem podejmowania najważniejszych decyzji w procesie uprawy. Ocieplenie przychodzi praktycznie z dnia na dzień, nieregularnie ustępując miejsca nagłym przymrozkom. Podwyższająca się gwałtownie temperatura sprzyja przyspieszeniu procesów wegetacji, a wiosenne przymrozki są dla niej największym zagrożeniem, wyrządzając dotkliwe szkody i niwelując szanse na obfite plony.
To właśnie w tym okresie następują największe wahania temperatury, która często spada poniżej zera. Najbardziej „zabójcze” dla rośliny są spadki poniżej – 3 stopni Celsjusza na wysokości 2 metrów. Jednak jagodniki, sady czy winnice można przed nimi chronić nowoczesnymi i niezawodnymi metodami. Za najskuteczniejszą metodę zapobiegania stratom w uprawach spowodowanym spadkami temperatur uznaje się systemy zraszania antyprzymrozkowego.
Systemy nawadniania przeciwprzymrozkowe, których głównym elementem są nadkoronowe zraszacze pełnoobrotowe, można stosować nawet przy długotrwałych przymrozkach. W dodatku, w przeciwieństwie do zraszaczy liniowych (rozpraszających wodę wyłącznie wzdłuż rzędów), działania zraszaczy pełnoobrotowych nie zakłócą podmuchy wiatru. Zraszacze nadkoronowe antyprzymrozkowe to narzędzia, które ochronią uprawę przed wiosennymi spadkami temperatur. Gwarancją niezawodności systemu przeciwprzymrozkowego jest m.in. użycie zraszaczy z materiałów odpornych na niskie temperatury z mechanizmem szybkoobrotowym. Na co jeszcze zwrócić uwagę przygotowując projekt instalacji antyprzymrozkowej?
Zraszacze nadkoronowe antyprzymrozkowe sadownicze – jak działają?
Podczas zraszania przy użyciu zraszaczy pełnoobrotowych na powierzchni rośliny zawsze powstaje mieszanina wody i lodu o temperaturze 0°C. Aby temperatura nie spadła poniżej „zera”, nie można dopuścić do całkowitego zamarznięcia wody. W tym celu należy dostarczać kolejne jej porcje w przedziale 40-50 sekund. Właśnie z taką regularnością wodę dozują zraszacze pełnoobrotowe.
Zraszacze przeciwprzymrozkowe – parametry
Zraszacze antyprzymrozkowe (zraszacze nadkoronowe) muszą być wyposażone w osłoniętą sprężynę i łożysko oraz mechanizm szybkoobrotowy. Ich zasięgi wahają się od 10 do 21 metrów. Praca tych urządzeń to wydatek wody w zakresie 900 do 4600 l/h. Jej zużycie zależy od temperatur, długości trwania mrozów oraz powierzchni uprawy. Im niższa oczekiwana temperatura, tym dawka wody musi być większa.
Jaki model zraszacza nadkoronowego wybrać?
Vyrsa Vyr33
Wybierając nadkoronowy zraszacz antyprzymrozkowy należy zwrócić uwagę na optymalne wykorzystanie wody oraz odpowiedni czas obrotu (ok. 50 sekund). Dlatego projektując system przeciwprzymrozkowy warto wybrać model Vyrsa VYR 33 – zraszacz o wyjątkowej skuteczności w ochronie roślin przed przymrozkami.
Vyrsa VYR 33 to nie tylko odporne na niskie temperatury materiały, osłonięte sprężyna i łożysko, ale też gwarancja równomiernego opadu. Zasięgi i wydatek wody dobrane są w sposób zapewniający optymalne wydatkowanie wody, a czas obrotu (50 sekund) zapewnia poprawną ochronę antyprzymrozkową.
Kluczowe właściwości zraszaczy VYR 33:
- trwałość (wykonanie z mosiądzu),
- zasięg do 15 m,
- skuteczność wynikająca z równomiernego opadu, wydatku wody i czasu obrotu,
- niezawodność dzięki osłoniętemu łożysku i sprężynie bijaka.
NaanDanJain 233B
Zraszacz antyprzymrozkowy NaanDanJain 233B to dwudyszowy zraszacz do ochrony antyprzymrozkowej, sprawdzony w dziesiątkach szkółek leśnych, sadów i jagodników. Duży zasięg (do 20 metrów) pozwala na redukcję liczby zraszaczy niezbędnych do właściwej ochrony całego obszaru. Dzięki dodatkowej dyszy zraszacz antyprzymrozkowy NDJ 233B uzyskuje bardzo dużą równomierność opadu. Produkt ten charakteryzuje się modelowym wydatkiem wody i czasem obrotu.
Doskonałe parametry hydrauliczne oraz konstrukcja gwarantująca niezawodność działania sprawiają, że zraszacze NaanDanJain 233B stosowane są powszechnie jako ochrona antyprzymrozkowa na całym świecie.
Kluczowe właściwości zraszaczy NaanDanJain 233B:
- trwałość (wykonanie z mosiądzu),
- zasięg do 20 m pozwalający na ograniczenie liczby zraszaczy w systemie,
- niższe koszty instalacji antyprzymrozkowej,
- skuteczność wynikająca z równomiernego opadu, wydatku wody i czasu obrotu,
- niezawodność dzięki osłoniętemu łożysku i sprężynie bijaka.
Flipper NaanDanJain
Flipper to najbardziej wydajny sposób ochrony antyprzymrozkowej na rynku. Dzięki prostokątnemu obszarowi zraszania międzyrzędzia pozostają suche, a system zużywa znacznie mniej wody niż przy tradycyjnych zraszaczach. Dzięki dużemu zagęszczeniu zraszaczy fliperry zapewniają wyższą wartość i równomierność opadu, przy podobnych kosztach inwestycyjnych, jak z zastosowaniem zraszaczy młoteczkowych.
Kluczowe właściwości zraszaczy Flipper:
- skuteczność poprzez równomierny opad i duże zagęszczenie zraszaczy,
- wydajność – prostokątny obszar zraszania to mniejsze zużycie wody,
- suche międzyrzędzia,
- łatwość montażu i eksploatacji.
Projekt instalacji antyprzymrozkowej
Podstawą prawidłowego działania instalacji antyprzymrozkowej jest jakość zraszaczy i zapewnienie stabilnego źródła wody. Tworząc projekt instalacji antyprzymrozkowej musimy pamiętać o prawidłowej rozstawie zraszaczy. Od tego zależy równomierność pokrycia roślin wodą, co z kolei warunkuje skuteczność ochrony przed przemarznięciem. Rozstawy pomiędzy zraszaczami zależne są od typu zraszacza oraz promienia, w jakim zrasza. Im rozstawa jest większa od zalecanej, tym większe będą straty w uprawie.
Najprostszą i najbardziej skuteczną metodą na prawidłowe rozstawienie zraszaczy jest stosowanie zasady „głowica do głowicy”, czyli odległość pomiędzy zraszaczami musi być równa zasięgowi zraszania.
Najczęściej popełniane błędy
Błędna rozstawa zraszaczy to najczęściej popełniany podczas projektowania instalacji antyprzymrozkowej. Jego konsekwencją są dysproporcje w uprawie – rośliny znajdujące się bliżej zraszacza mają plony, a te zlokalizowane dalej już nie.
Instalacja antyprzymrozkowa powinna charakteryzować się wysokim współczynnikiem równomierności zraszania (opadu) CU, na poziomie powyżej 90%. Aby go osiągnąć, należy rygorystycznie przestrzegać wytycznych producentów zraszaczy oraz wybrać zraszacz dobrej jakości.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest zraszacz antyprzymrozkowy?
Specjalny zraszacz odporny na działanie mrozu, zabezpieczony przed zamarznięciem i unieruchomieniem w trakcie pracy. W zraszaczach młoteczkowych zapewnia to osłonięta sprężyna bijaka oraz łożysko.
Jak działa zraszacz antyprzymrozkowy, czyli jak nawadnianie chroni przed mrozem?
Zraszacz antyprzymrozkowy rozpyla wodę ponad chronionymi roślinami powodując powstawanie na nich mieszaniny wody i lodu o stałej temperaturze 0°C. Zraszacz jest skonstruowany w taki sposób, aby dostarczać wodę w wymaganej ilości i z odpowiednią częstotliwością i w rezultacie nie dopuścić do całkowitego zamarznięcia roślin.
Jakie są główne zalety zraszania antyprzymrozkowego?
Zraszanie antyprzymrozkowe jest najskuteczniejszym sposobem ochrony przed skutkami przymrozków. Nie wymaga żadnych nakładów pracy w trakcie działania.
Z czego składa się instalacja antyprzymrozkowa?
Instalacja składa się z wydajnego źródła wody (studni lub stawu), filtrów, rur doprowadzających oraz zraszaczy – młoteczkowych lub Flipperów.
Gdzie powinny być umieszczone zraszacze antyprzymrozkowe?
Zraszacze umieszcza się ponad chronionymi roślinami.
Jak gęsto powinny być umieszczone zraszacze antyprzymrozkowe?
W zraszaniu antyprzymrozkowym kluczowa jest równomierność opadu wody. Odległości między zraszaczami powinny być możliwie zbliżone do ich maksymalnego zasięgu.
Czy instalacje antyprzymrozkową można podłączyć do czujnika pogodowego?
Automatyzacja systemów antyprzymrozkowych nastręcza wiele trudności. Dlatego zalecamy stosowanie czujników pogodowych, jednak decyzję o uruchomieniu instalacji warto pozostawić właścicielowi.
Czy instalacja antyprzymrozkowa wymaga filtracji?
Tak mimo że dysze w zraszaczach młoteczkowych mają duże średnice i nie grozi im zapchanie to ziarenka piasku mogą powodować zatarcie i zatrzymanie zraszacza w trakcie pracy. W przypadku Flipperów producent zaleca filtrację 130mikronów. Ze względu na to, że nawadniania antyprzymrozkowego nie można przerwać na czas czyszczenia filtrów, stosuje się filtry automatyczne. Wiosną gdy woda w stawach pozbawiona jest glonów i znacznej części zawiesiny, doskonale sprawdzają się sita automatyczne filtry Azud Luxon.
Do jakich upraw można zastosować zraszacze antyprzymrozkowe?
Ochronę antyprzymrozkową stosuje się w sadach (gruszowych, jabłoniowych, czereśniowych i wiśniowych) i jagodnikach (truskawka, borówka, malina, mini kiwi).
Kiedy włączyć system antyprzymrozkowy?
Moment uruchomienia systemu zależy od temperatury spodziewanego przymrozka. Im niżej spadnie temperatura poniżej 0°C, tym wyższa powinna być temperatura uruchomienia systemu. Producenci zraszaczy antyprzymrozkowych podają przybliżone wartości temperatur dla swoich produktów.
Kiedy wyłączyć system antyprzymrozkowy?
System antyprzymrozkowy można wyłączyć, gdy temperatura powietrza wzrasta powyżej 0°C.
Czy woda w zraszaczach nie zamarznie podczas pracy?
Jeśli instalacja jest dobrze zaprojektowana, wężyki doprowadzające wodę do Flipperów nie są zbyt długie ani pozałamywane, nie ma ryzyka zamarznięcia instalacji podczas pracy. Po wyłączeniu zraszania za każdym razem instalację należy bezwzględnie opróżnić z wody, aby nie zamarzła w czasie gdy instalacja jest wyłączona.
Jakie typy zraszaczy stosuje się w instalacji antyprzymrozkowej?
Najczęściej stosuje się zraszacze młoteczkowe jak Vyr 33 lub NDJ 233B albo Flippery.
Czy oprócz instalacji zraszającej należy wykonać jakiś dodatkowe działania?
Teren objęty instalacją antyprzymrozkową powinien być zdrenowany. Instalacja antyprzymrozkowa dostarcza do gleby bardzo duże ilości wody, która nieodprowadzona może powodować powstawanie zastoisk i niekorzystnie wpływać na rośliny. W przypadku wielokrotnego uruchamiania instalacji, powstająca na roślinach masa lodu morze powodować przekrzywianie lub przewracanie roślin w przypadku nasiąkniętego gruntu.
Nie odkładaj decyzji o projekcie instalacji, skontaktuj się z naszym ekspertem i zacznij działać!